Ngành chăn nuôi Heo Việt Nam đang đẩy mạnh tự động hóa, an toàn sinh học và giảm kháng sinh. Trong xu hướng đó, ozone nổi lên như công nghệ “xanh” có thể khử khuẩn diện rộng, triệt tiêu mùi, không gây tồn lưu hóa chất. Bài viết sau tổng hợp và biên soạn lại khuyến nghị mới nhất về sử dụng máy phát ozone trong trang trại Heo, giúp bạn thiết kế quy trình khử trùng tối ưu, tiết kiệm chi phí và đảm bảo phúc lợi đàn heo.

Vì sao nên chọn ozone?

• Phổ diệt khuẩn rộng: ozone oxy hóa mạnh, tiêu diệt vi khuẩn, virus, nấm men, bào tử trong vài phút.
• Không để lại dư lượng: sau phản ứng, ozone tự phân hủy thành O₂, an toàn cho người và vật nuôi.
• Thấm sâu & không góc chết: khí ozone len lỏi toàn bộ không gian, nước ozone tiếp xúc mọi bề mặt đường ống.
• Khử mùi chuồng trại: oxy hóa NH₃, H₂S, mercaptan – giảm stress hô hấp, cải thiện tăng trọng.

Máy Ozone công nghiệp OzoneTech sử dụng trong không khí

Máy tạo khí Ozone công nghiệp sử dụng trong xử lý nước chuồng trại

Nồng độ Ozone sử dụng trong chuồng trại mục đích khử trùng & ngăn chặn nguy cơ lây lan dịch bệnh

Điểm kiểm soát tới hạn (CCP)	Mục tiêu	Nồng độ ozone khuyến nghị	Thời gian	Lợi ích chính
Vật tư & thức ăn	Ngăn nấm mốc, kéo dài hạn dùng	Khí: 5–8 ppm (≈10–16 mg m-³)	20–30 phút/ca	Phòng OTA, Aflatoxin, giảm thiệt hại
Không khí chuồng có heo	Giảm tải mầm bệnh đường hô hấp	Khí: 5 ppm (10 mg m-³)	10–15 phút, 2–3 lần/ngày	Hạ tỉ lệ viêm phổi, TGE, PRRS
Không khí chuồng trống	Khử trùng tổng lực	Khí: 10 ppm (≈20 mg m-³)	30–60 phút	Diệt 99,9 % vi khuẩn, khử mùi hoàn toàn
Nước uống	Tiệt trùng & khử mùi vị	Ozone hoà tan: 0,4–0,6 mg L-¹	Thời gian lưu ≥4 phút (CT ≥ 1,6)	Loại bỏ E. coli, Salmonella, virus TGE
Đường ống, bồn chứa	Diệt biofilm	Ozone water ≥10 mg L-¹	Tuần 1 lần, lưu 10 phút	Không còn nhớt biofilm, giảm vi khuẩn đường nước

Sử dụng & tính toán sản lượng máy ozone phù hợp

Sử dụng ozone trong xử trùng không khí

• Đặt máy phát ozone cao > 1,8 m, hướng dòng thổi ra trung tâm chuồng.
• Cảm biến online: ngắt hệ thống nếu nồng độ > 0,1 ppm ở khu vực công nhân làm việc liên tục.

Thời gian chạy:

• Chuồng có heo: trước & sau ca cho ăn (trống người).
• Chuồng trống: bật quạt tuần hoàn, đóng kín cửa, chạy đủ thời gian rồi thông gió 30 phút.

Đối với Ozone xử trung trong nước

• Nước ozone: lắp Venturi hoặc bơm phun, đo ORP ≥ 700 mV trước khi cấp cho heo.

Tính liều cho từng khu chuồng

• Ví dụ chuồng 500 m³ khử khi có heo (10 mg/m³):
• 500 × 10 / 1000 = 5 g/h.
• Chọn máy 5–6 g/h, vì nồng độ thực tế sụt giảm 10–15 % do gió, bụi.

Chứng cứ khoa học mới về khả năng diệt ASFV của ozone

Nồng độ ozone trong nước	Điều kiện thí nghiệm	Hiệu quả đạt được	Nguồn
5 mg/L	1 phút, 22 ± 2 °C	Giảm ≥ 2 log₁₀ (99 %) ASFV ở nồng độ tới 10⁶·⁷⁵ TCID₅₀ mL-¹	(pubmed.ncbi.nlm.nih.gov)
10 – 20 mg/L/	1 – 3 phút, 20–25 °C	Giảm 3 log₁₀ (99,9 %) ASFV	(pubmed.ncbi.nlm.nih.gov)
20 mg/L	10 phút, 20–25 °C	Chuẩn EN 14675: diệt ASFV genotype II (SY18) ≥ 4 log₁₀	(pmc.ncbi.nlm.nih.gov)

Quy trình Vận hành Tiêu chuẩn khuyến nghị sử dụng

Khu vực / đối tượng	Loại ozone	Liều & thời gian	Tần suất	Ghi chú an toàn
Buồng khử trùng đồ bảo hộ (“ozone room”)	Khí O₃ 10–15 ppm; RH ≥ 70 %	20 phút (kể cả thời gian pha loãng)	Trước khi vật dụng vào khu sạch	Hệ thống quạt tuần hoàn, cảm biến ngắt nếu > 0,1 ppm trong hành lang
Khoang xe vận chuyển	Khí O₃ 10 ppm	30 phút, cửa kín	Mỗi lần ra/vào trại	Phối hợp xịt rửa áp lực cao trước khi xông ozone
Sàn, tường chuồng trống	Nước O₃ 10–20 mg L-¹ (phun hoặc rửa)	5 – 10 phút ướt bề mặt	Sau dọn phân mỗi lứa	Phủ đều, tránh đọng hữu cơ; tráng nước sạch sau 30 phút nếu < 12 mg L-¹
Máng ăn, ống nước	Nước O₃ 5–10 mg L-¹	Lưu 4 phút (CT ≥ 20 mg·phút L-¹)	Tuần 1 lần	Xả sạch trước khi cấp nước uống lại
Hệ thống phun sương trong chuồng có heo	Nước O₃ 2–3 mg L-¹, hạt sương < 50 µm	3–5 phút, 2 ca/ngày	Khi RH < 70 %	Bật quạt sau 10 phút; tránh ướt nền gây trượt

Một số lưu ý quan trọng để sử dụng ozone thành công cho chuồng trại

• Tiền xử lý: Loại bỏ chất hữu cơ (phân, chất độn, dầu mỡ) vì chúng làm giảm ≥ 70 % hiệu suất oxy hoá.
• Độ ẩm tương đối ≥ 60 % giúp tăng tốc độ phá vỡ bao lipid của virus; có thể phun sương nước trước khi xông khí O₃.
• Giám sát CT-value: Đặt cảm biến O₃ (0–20 ppm) & logger để bảo đảm tích luỹ “nồng độ × thời gian” đạt mức mục tiêu
• Trung hoà & thoát khí: Sau xử lý khí, bật quạt xả 30 phút hoặc phun sương H₂O ấm; đo O₃ < 0,1 ppm mới cho người/heo vào.
• Chuẩn hoá quy trình: Ghi log thời gian, O₃/ORP, người phụ trách; đào tạo công nhân nhận biết mùi kích ứng.

Sản phẩm máy ozone OzoneTech nên sử dụng